کاربرد توکن های غیرقابل تعویض (NFT)، چه به عنوان اثر هنری دیجیتال و چه به عنوان آواتار یا یک دارایی درون بازی، در چندسال گذشته به طور تصاعدی افزایش یافته است. با این حال، یکی از کاربردی ترین استفاده های آن که در طول ETHDenver در سال 2019 معرفی شد، Proof of Attendance Protocol (پروتکل اثبات حضور) یا به اختصار «POAP» است.

پروتکل اثبات حضور (تلفظ poh-ap) یک NFT منحصربه فرد است که برای بزرگداشت و اثبات حضور در یک رویداد (مجازی یا فیزیکی) به افراد داده می شود. این پروتکل اغلب به عنوان «اکوسیستمی برای حفظ خاطرات» شناخته می شود و افراد می توانند در طول زمان، مجموعه ای از POAPها را برای ذخیره کردن تجربیات زندگی حضوری (فیزیکی) و فعالیت خود از طریق فضای مجازی جمع آوری کنند.

الگوریتم اثبات حضور (Proof Of Attendance Protocol) چیست؟

پروتکل اثبات حضور (POAP)، پروتکلی است که از انتقال ایمن و تأییدشده ی داده ها بین طرفین پشتیبانی می کند. برخی موارد قابل توجه استفاده از این پروتکل عبارتند از: تأیید مدارک تحصیلی، اثبات حضور در یک رویداد و ایمن کردن امضای دیجیتال برای کاهش شانس هک. تحلیلگران و کارشناسان معتقدند که پروتکل اثبات حضور، ترکیبی ایدئال از دنیای فیزیکی و دیجیتالی است. شرکت در سمینارها، کنفرانس ها، رویدادها و گردهمایی های دیگر، می تواند از طریق برنامه ی دارای مجوزی که به خوبی از این پروژه توسعه داده شده است، در یک بلاک چین ثبت شود.

هرکسی که بخواهد در گردهمایی داخل برنامه ی شبکه ی POA شرکت کند، باید در طول فرآیند اعلام حضور چهره ی خود را نشان دهد. سپس، حضور آن ها از طریق برنامه روی بلاک چین ثبت می شود. تمام داده های ثبت شده در شبکه ی POA غیرقابل نفوذ و ایمن است. بنابراین، به دلیل تغییرناپذیری، هیچ کس نمی تواند سوابق آن را تغییر دهد یا جعل کند. این برنامه پس از هر ده دقیقه یک کد QR تولید می کند تا وضعیت فعلی تمام فعالیت ها و رویدادهای تحت نظارت را نشان دهد.

یک آدرس عمومی با کد QR مربوطه، در فضایی منتشر می شود که شرکت کنندگان آن بتوانند به راحتی و با سهولت به آن دسترسی داشته باشند. سپس، همه ی شرکت کنندگان می توانند از کد QR برای اعلام حضور در رویداد در حین حرکت استفاده کنند. این کار آن ها را قادر می سازد تا حضور خود را بدون نیاز به هیچ سابقه ی کاغذی اثبات کنند.

جالب اینجاست که پروتکل اثبات حضور، از مدل ارائه ی اولیه ی سکه ی ساده (ICO) استفاده می کند که به تأمین مالی بیش تر فعالیت های توسعه و بازاریابی کمک می کند. این مدل، نیاز به یک رویداد فروش سنتی که به بودجه های هنگفت، توسعه دهندگان تجاری اختصاصی و بسیاری از منابع دیگر نیاز دارد، از بین می برد.

تاریخچه ی POAP

Dan Novaes در سال 2012، ایده ی درخشانی را از یک برنامه ی کاربردی مبتنی بر بلاک چین ارائه کرد که مطابق با زمان صرف شده در یک رویداد خاص، به کاربران پاداش می دهد. این مفهوم به پروتکل غیرمتمرکزی به نام Proof of Attendance تبدیل شد که توسط تیم شبکه ی POA اجرا می شود. POAPها برای اولین بار در سال 2019 در کنوانسیون ETH Denver معرفی شدند. سازمان دهندگان این رویداد تا حد زیادی به کمک های مالی اینفلوئنسرها و توسعه دهندگان مختلف متکی بودند. به هر شرکت کننده ای یک POAP به عنوان پاداش داده شد و به این ترتیب POAPها پا به عرصه ی حضور گذاشتند.

ماهیت غیرمتمرکز پروتکل اجازه می دهد تا مدرک حضور را توسط یک سازمان دهنده ی رویداد ارسال، تأیید و سپس گواهی دیجیتال صادر کند. گواهی ممکن است شامل داده های اضافی، مانند کوپن های تخفیف و سایر اطلاعات مرتبط باشد. چنین ثبت نامی فقط در طول یا بعد از رویداد معتبر است؛ مدرک قابل اعتمادی که نشان می دهد شخص به طور فیزیکی در رویداد حضور داشته است. استفاده از بلاک چین، امکان ایجاد یک دفترکل عمومی غیرمتمرکز را برای ذخیره ی داده های حضور و غیاب غیرقابل تغییر فراهم می کند. خود پروتکل کاملاً شفاف است و به هر کاربر اجازه می دهد رویدادی که در آن شرکت کرده است، با مرور دفترکل تأیید کند.

شبکه ی POA سه راه حل مختلف به صورت موازی ارائه می دهد. در مرحله ی اول، یک پروتکل باز وجود دارد که هر کسب وکار یا سازمانی می تواند برای ایجاد یک برنامه ی غیرمتمرکز از آن استفاده کند. سپس، خدمات ردیابی حضور و غیاب فقط برای سازمان دهندگان رویداد در دسترس است که می توانند توکن های سفارشی ایجاد کنند و داده های گواهی دیجیتال حضور و غیاب را در بلاک چین های خصوصی POA ذخیره کنند. درنهایت، تیم TokenClub را راه اندازی می کند؛ سرویس خودکار مبتنی بر اشتراک که بلیت ها/توکن ها و سایر دارایی های دیجیتال انحصاری را برای مشترکین ارسال می کند.

نحوه ی عملکرد پروتکل اثبات حضور چگونه است؟

در اصل، POAPها را می توان به عنوان ارتقاء روشی جهت «اعلام حضور» یا برچسب گذاری مکان/فرد در رسانه های اجتماعی در نظر گرفت؛ زیرا کاربران با انجام این کار، هیچ گونه اطلاعات شخصی حساسی را فاش نمی کنند. چند نمونه از رویدادهایی که POAP را ارائه کردند، عبارت اند از: EthGlobal ،Dappcon و کنفرانس انجمن اتریوم در پاریس. همچنین، اکوسیستم متاورس دیسنترالند، POAPها را به طور مرتب برای کاربران خود ارسال می کند تا به یادبود رویدادهای درون بازی مانند مهمانی 10 میلیون کاربر که توسط متامسک در سال 2021 برگزار شد، کمک کند. با توجه به تعداد کلاهبرداری و تقلب ها در بازار ارزهای دیجیتال، برای اینکه چیزی به عنوان POAP ایجاد شود، باید از طریق قرارداد هوشمند رسمی POAP حاوی ابر داده های مربوط به زمان و تاریخ خاص و همچنین دارای تصویر مرتبط با آن ایجاد شود.

برای کمک به جلوگیری از هزینه ی بالای گس (کارمزد تراکنش) در شبکه ی اصلی اتریوم، POAPها در اکتبر 2020 به زنجیره ی جانبی بسیار ارزان تر و سریع تری به نام Gnosis Chain (قبلاً xDai) منتقل شدند. با توجه به هزینه های پایین Gnosis، POAPها معمولاً به صورت رایگان توزیع می شوند و در برنامه ی رسمی نمایش داده می شوند. ازآنجایی که زیرساخت Gnosis با اتریوم سازگار است، کلکسیونرها همچنان می توانند در صورت پرداخت هزینه های گس موردنیاز، POAPهای خود را به شبکه ی اصلی اتریوم تغییر دهند.

پروتکل اثبات حضور چه اهمیتی دارد؟

رشد مجموعه ای از توکن های POAP می تواند به مردم کمک کند تا هویت غیرمتمرکز خود را به نمایش بگذارند؛ علاوه بر این، می توانند از مزایای مالی و اجتماعی این پروتکل نیز بهره مند شوند. برخی از برندها یا DAO (سازمان های مستقل غیرمتمرکز) از POAP برای پاداش دادن و ایجاد روابط نزدیک تر و طولانی مدت با متعهدترین اعضای خود استفاده می کنند. ازآنجایی که فناوری به کار برده شده در پروتکل اثبات حضور بر پایه ی ایده ی داده های تغییرناپذیر استوار است، برخی از کارفرمایان ممکن است POAP ها را روشی معتبرتر و شفاف تر برای مشاهده و پیگیری حمایت متقاضیان بالقوه در یک جامعه بدانند. برخی دیگر از مزایای اثبات حضور عبارت است از:

با توجه به نقض مداوم داده های کاربران توسط غول های فناوری متمرکز مانند متا و گوگل، حریم خصوصی در سراسر جهان به طور فزاینده ای ارزشمند شده است. برخلاف ماهیت عمومی شبکه های اجتماعی، زیرساخت و شبکه ی غیرمتمرکز POAP به افراد اجازه می دهد لحظات زندگی را بدون دست کشیدن از آزادی های مدنی خود جمع آوری و ذخیره کنند. علی رغم این واقعیت که برخی از نهادها هنوز هم می توانند آدرس های IP متصل به کیف پول های عمومی را مهندسی معکوس کنند، یک توکن POAP به تنهایی هیچ اطلاعات شخصی حساسی را فاش نمی کند.
برقراری تعامل و ارتباط با افرادی که در یک رویداد حضور داشته اند، برای سازمان ها اهمیت زیادی دارد. با استفاده از پروتکل اثبات حضور، سازمان می تواند به جای اتلاف وقت در ایمیل هایی با نرخ تعامل پایین، از POAPها برای برقراری ارتباط با شرکت کنندگان استفاده کند.
مشابه با یادگاری های فیزیکی مانند بلیت های اولین کنسرت بیتلز که به اقلام کلکسیونی بسیار باارزشی تبدیل شدند، POAPها نیز می توانند از طریق پیوند با رویدادهای تاریخی و فرهنگی ارزش کسب کنند. در زمینه ی متاورس، POAP های مرتبط با فناوری های اساسی مانند اتریوم و رویدادهای اولیه ی حضوری، احتمالاً به دلیل نوستالژی بودن، تقاضای بالایی خواهند داشت.

چگونه می توان POAP داشت و آن را به نمایش گذاشت؟

بسته به نوع رویداد، روش های مختلفی برای کسب POAP وجود دارد که در ادامه به هریک از آن ها اشاره خواهیم کرد:

اگر افراد هنگام ثبت نام، آدرس کیف پول اتریوم خود را وارد کرده باشند، برگزارکننده ی رویداد توکن را به طور خودکار ارسال خواهد کرد.
برگزارکننده می تواند کد QR کیف پول شما را برای رویدادهای فیزیکی اسکن کند و فوراً توکن POAP را برای شما ارسال کند.
روش دیگر این است که شرکت کنندگان POAP خود را از طریق برنامه ی غیرمتمرکز فقط درون شبکه (dapp) یا شبکه ی Wi-Fi ایمن کسب کنند.

به طور کلی، افراد می توانند کد QR را اسکن کنند و یا روی لینک ایجاد شده در صفحه ی وب کلیک کنند. سپس، آن ها باید آدرس کیف پول اتریوم را برای دریافت آن وارد کنند. پس از دریافت، می توان توکن ها را در اسکن POAP یا هر رابطی که از Etherscan یا OpenSea پشتیبانی می کند، با تایپ آدرس کیف پول اتریوم یا پیوند مستقیم MetaMask ،WalletConnect یا Portis مشاهده کرد. در تلفن همراه می توان مجموعه ها را در برنامه ی POAP در iOS یا Android مشاهده کرد. پس از اتصال کیف پول، افراد می توانند POAPهای خود را در طیف وسیعی از پلتفرم های اجتماعی پشتیبانی شده ازجمله توییتر، ردیت یا تلگرام به اشتراک بگذارند.

ارزش POAPها چقدر است؟

از زمانی که پروژه ی POAP در اکتبر 2020 در Gnosis Chain (xDai) راه اندازی شد، ارزش آن به طور قابل توجهی در چندین اکوسیستم افزایش یافته است. پلتفرم هایی مانند SushiSwap، توکن هایی را برای تعامل با اعضای شرکت کننده در جلسات هفتگی انجمن، جلسات درخواست از من (AMA) و یا شرکت‎ کنندگان رأی دهنده در مورد پیشنهادهای حکمرانی، توزیع می کنند (به گروهی از افراد کمک می کند تا مسیر حرکت یک شبکه یا سازمان غیرمتمرکز را تعیین کند). به همین دلیل، پروتکل اثبات حضور آینده ای روشن خواهد داشت.

چگونه برای رویدادها POAP ایجاد کنیم؟

راهنمای گام به گام دقیق در مورد نحوه ی تنظیم POAP را می توان در وب سایت رسمی یافت اما در ادامه، ما نسخه ی خلاصه تری از روند انجام این کار را در اختیار شما قرار خواهیم داد:

برای شروع، به فایلی گرافیکی با فرمت PNG یا APNG نیاز دارید که حجم آن بیش از 200کیلوبایت (KB) نباشد. ابعاد پیشنهادی 500*500 پیکسل است. شکل فایل باید گرد باشد.
وارد POAP BackOffice شوید و روی دکمه ی «ایجاد POAP جدید» کلیک کنید.
این دکمه شما را به صفحه ای هدایت می کند تا توضیحات رویداد و POAP خود را پر کنید، مانند آنچه به یاد می آید، وب سایت های مرتبط و… . فراموش نکنید که در این بخش، باید برابر با تعداد افرادی که در رویداد شرکت کرده و واجد شرایط دریافت POAP هستند، لینک POAP ایجاد کنید.
پس از پرکردن تمام جزئیات موردنیاز، یک ایمیل با کد ویرایش POAP و کدهای درخواستی دریافت خواهید کرد. کد ویرایش شما برای ایجاد تغییرات یا به روزرسانی در POAP و رویداد موردنیاز خواهد بود.
اگر کدهای شما تمام شد، به صفحه ی رویدادها برگردید، نام POAP خود را در ستون جست وجو وارد کنید و روی «درخواست کدهای بیش تر» در صفحه ی خود کلیک کنید. تعداد کدهای درخواستی (تعداد کدهای اضافی موردنیاز) را وارد کنید. برای دریافت کدهای جدید، به کد ویرایش خود که پس از ایجاد POAP جدید برای شما ایمیل شده است، نیاز خواهید داشت.

مزایای پروتکل اثبات حضور چیست؟

پروتکل اثبات حضور و غیاب (POAP)، دارای مزایای زیادی است؛ ازجمله:

شبکه ی POA از سیستم ذخیره سازی داده ی تغییرناپذیر طراحی شده است که توسط هیچ شخص ثالثی قابل دست کاری نیست. این یک ابزار عالی برای سیستم های مدیریت هویت و ردیابی است که به زودی به نفع بسیاری از مؤسسات و سازمان ها خواهد بود.
این پروتکل این امکان را به مردم می دهد تا ثابت کنند که در رویدادها و گردهمایی ها شرکت کرده اند؛ بدون اینکه نیازی به ارائه ی هر مدرکی داشته باشند. این ویژگی به سازمان دهندگان رویداد امکان می دهد تا به سرعت و به راحتی، شرکت کنندگان را ردیابی کنند. اطلاعاتی که آن ها جمع آوری می کنند، می تواند برای تبلیغات، بازاریابی و اهداف دیگر مورد استفاده قرار گیرد.

سحن پایانی

Proof of Attendance Protocol برنامه ای غیرمتمرکز است که برای تأیید گواهی حضور در یک رویداد طراحی شده است. ایونت ها، دانشگاه ها، کنفرانس ها و کسب وکارها می توانند از این پروتکل توکنیزه شده به عنوان جایگزین بهتری نسبت به گواهی های کاغذی یا پلاستیکی استفاده کنند.

POAP به یک پیشنهاد تجاری برای استفاده از پروتکل ERC-721 NFT در اتریوم اشاره دارد تا به افراد، یک شناسه ی منحصربه فرد و غیرقابل تعویض مبتنی بر بلاک چین را اختصاص دهد که هر شخص فقط خودش بتواند به آن دسترسی داشته باشد.

سؤالات متداول

۱- پروتکل اثبات حضور چگونه کار می کند؟

POAPها یادگاری های دیجیتالی هستند که برای به خاطرسپردن لحظات جذاب زندگی ساخته می شوند. با استفاده از این خاطرات در بلاک چین، کلکسیونرها مجموعه ای غنی از خاطرات رمزگذاری شده را می سازند تا دنیای جدیدی برای افراد خلق کند.

۲- POAP چگونه ایجاد شد؟

Dan Novaes در سال 2012 ایده ی درخشانی از یک برنامه ی کاربردی مبتنی بر بلاک چین ارائه کرد که مطابق با زمان صرف شده در یک رویداد خاص به کاربران پاداش می دهد. این مفهوم، به یک پروتکل غیرمتمرکز به نام Proof of Attendance تبدیل شد که توسط تیم شبکه ی POA اجرا می شود.

۳- کاربردهای POAP چیست؟

توکن های POAP را می توان به عنوان مشوق در رویدادهای مختلف استفاده کرد؛ به عنوان مثال، دانش آموزانی که در سمینارها، کارگاه ها، کلاس ها و… شرکت می کنند. علاوه بر این، در صورت بروز هرگونه اختلاف، آن ها می توانند برای پیگیری حضور و غیاب در مراحل بعدی مفید باشند. کاربرد توکن های POAP فراتر از شرکت در رویدادهای POA است. مورد دیگر به عنوان پرداخت، دریافت پاداش در اکوسیستم پروتکل POA است. POAP برای حل مسائل مربوط به حضور، توزیع پاداش و سوابق قابل تأیید طراحی شده است. یکی از این نمونه ها، استفاده از آن به عنوان پاداش برای دانش آموزانی است که در سمینارها، کارگاه ها یا کلاس ها شرکت می کنند. در صورت بروز هرگونه اختلاف در آینده بر سر حضور فرد، داشتن یک سابقه ی قابل تأیید ذخیره شده در بلاک چین به اثبات اینکه کدام طرف در ادعای خود صادق است، کمک می کند. علاوه بر این، توکن های POAP را می توان توسط شرکت هایی که سمینارها و کارگاه های آموزشی برگزار می کنند و زبان آموزانی که در کلاس هایشان شرکت می کنند، توزیع کرد. این به منظور ایجاد انگیزه در فراگیران و تشویق آن ها به حضور بیش تر طراحی شده است. درنتیجه، منجر به بهبود نرخ نگهداری برای شرکتی می شود که کارگاه ها یا سمینارها را برگزار می کند.