زمانی، سپرده گذاری در بانک، بهترین سرمایه گذاری در ایران به شمار می رفت. اما اکنون و به واسطه وجود تورم های بالا – بنا بر اظهارات مراجع رسمی نرخ تورم سالیانه حدود ۴۰-۵۰ درصد است – روز به روز از ارزش سرمایه مردم کاسته می شود. به همین دلیل، افراد زیادی در جستجوی بازارهای مختلف برای سرمایه گذاری می گردند تا دست کم، ارزش پولشان حفظ شود. در ایران، بازارهای گوناگونی برای سرمایه گذاری وجود دارد. می توان در این زمینه به سرمایه گذاری در مسکن، سرمایه گذاری در ارز، سرمایه گذاری در طلا، سرمایه گذاری در خودرو و بورس اشاره کرد. هر کدام از این بازارها، مزایا و معایب خود را دارند. در این مقاله از خانه سرمایه به سراغ سرمایه گذاری در بورس می رویم.
ویدیو مزایای سرمایه گذاری در بورس
مزیت سرمایه گذاری در بورس-بخش اول
مزیت سرمایه گذاری در بورس-بخش دوم
مزیت سرمایه گذاری در بورس-بخش سوم
مزایا و معایب سرمایه گذاری در بازار ارز، طلا و بورس
از آنجایی که قیمت طلا وابستگی بالایی به دلار دارد بنابراین همگرایی زیادی بین نوسانات قیمتی آنها وجود داشته و قیمتشان با همدیگر بالا و پایین می رود. پس می توان طلا و ارز را یک بازار در نظر گرفت و تفاوتی بین آنها قائل نشد.
اما یک سوال مهم! شما هر روز تراول های ۵۰ هزار تومانی چاپ جدید را می بینید و به چشمتان آشنا هستند. به نظر شما چند درصد از افراد جامعه می توانند تراول اصل را از تقلبی به درستی تشخیص دهند؟ اگر پاسختان چندان مطلوب نیست، پس با چه اطمینان خاطری به سمت سرمایه گذاری روی دلار یا سایر ارزها – که به وفور تقلبی های آن یافت می شود – خواهید رفت؟ مهم تر از همه این پرسش است که طلا و دلار خریداری شده را کجا می خواهید نگهداری کنید؟
تصور ذهنیتان در مورد طلا چگونه است؟ آیا شما هم این گونه فکر می کنید که سرمایه گذاری روی طلا ضرری ندارد، چون طلا مدام در حال رشد است؟ بد نیست نگاهی به نمودار زیر بیندازید. این نمودار نشان می دهد که طلا از تیرماه ۱۳۹۲ تا تیرماه ۱۳۹۶ هیچ رشدی نداشته است. در نتیجه، سرمایه گذاری در طلا فکر چندان عاقلانه ای نیست.
در نهایت به سراغ سرمایه گذاری در بورس می رویم. سرمایه گذاری در بازار بورس مزایای زیادی دارد. یکی از مهم ترین مزیت های آن، نقد شوندگی بالای این بازار است. نقد شوندگی این امکان را در اختیار شما قرار می دهد تا هر وقت که به پولتان نیاز داشتید، بتوانید خیلی سریع آن را به وجه نقد تبدیل کنید. از مزیت های مهم دیگر می توان به این موضوع اشاره کرد که در بورس، جنس و کالای تقلبی – مثل دلار و طلا – وجود ندارد. بورس، مزیت های زیادی دارد و روز به روز، بر طرفداران سرمایه گذاری در بورس و خرید سهام شرکت ها افزوده می شود. یادتان باشد که بدون مطالعه و آموزش بورس، قطعا نمی توانید موفقیت های مستمر و پایداری داشته باشید.
اولین قدم برای سرمایه گذاری در بورس
بورس، مکانی – نه لزوماً فیزیکی – است که سهام شرکت ها در آن معامله می شود. در حقیقت، بورس، بازاری است که در آن خریدارها و فروشنده های سهام، دارایی خود – همان سهام – را به فروش می رسانند. برای شرکت در این بازار به آی دی یا شناسه یا به قول معروف، کد سهامداری نیاز دارید. این کد به شما کمک می کند تا خرید و فروش ها را به نام خودتان انجام دهید. در نتیجه، اولین قدم برای سرمایه گذاری در بورس، معرفی خود به کارگزاران بورس و دریافت کد سهامداری است. برای دریافت کد بورسی یا کد سهامداری، می توانید به صورت حضوری و غیرحضوری (اینترنتی) اقدام کنید. در گوگل جستجو کنید: «دریافت کد بورسی». سپس یک شرکت کارگزاری نزدیک به خود را پیدا کنید و به همراه مدارک شناسایی به سراغ آن بروید.
در قدم های بعدی باید برای انتخاب سهام و خرید و فروش آن تصمیم گیری کنید. اصل ماجرا برای سرمایه گذاری در بورس و آغاز سودآوری در این مرحله اتفاق می افتد. در مرحله قبلی نیازی به دانش سرمایه گذاری نداشتید و فرایند دریافت کد سهامداری نهایتاً ۳ روز کاری طول می کشد. اما در مرحله بعد باید قادر باشید از بین شرکت های متعددی که در بورس حاضر هستند و با استفاده از روش ها و شیوه های تحلیل در بورس معامله سهام را آغاز کنید.
درست است که این مرحله را نمی توان در دو یا سه روز سپری کرد، اما با مدیریت، مطالعه صحیح و استفاده از آموزش های کاربردی بورس، خیلی راحت می توانید این مسیر را پیموده و به سودآوری قابل توجهی دست یابید. خانه سرمایه در طول چندین سال فعالیت خود در این حوزه و آموزش روش های سرمایه گذاری در بورس به توسعه فرهنگ سرمایه گذاری در این بازار پرداخته است.
روش های سرمایه گذاری در بورس
در بورس به چندین روش می توان به معامله پرداخت. در گذشته که هنوز اینترنت پرسرعت و گوشی های هوشمند در کشورمان ظهور نکرده بودند، معاملات سهام فقط به صورت حضوری انجام می شد. در معاملات حضوری، برای خرید و فروش باید به کارگزاریتان مراجعه می کردید و پس از تکمیل فرم های ارسال سفارش، کارگزاران سفارش شما را وارد سامانه معاملاتی می کردند. این کار درست مانند این است که برای انتقال مبلغی پول به بانک مراجعه کرده اید و پس از پر کردن فرم های مربوطه این خدمات به شما ارائه می شوند.
پس از ظهور اینترنت پرسرعت و به دلیل محدودیت هایی که سرمایه گذاران برای حضور در شرکت کارگزاری داشتند، معاملات حضوری جای خود را به معاملات اینترنتی و آنلاین دادند. البته نه به این معنا که معاملات حضوری منسوخ شده باشد؛ بلکه هنوز بسیاری از سرمایه گذاران قدیمی در ساعت معاملات (۸:۳۰ الی ۱۲:۳۰) در شرکت های کارگزاری حضور دارند و معاملات خود را به صورت حضوری انجام می دهند.
اما در معاملات آنلاین و اینترنتی که عمر آن تقریباً به ده سال می رسد، افراد نیازی به حضور در شرکت کارگزاری ندارند. کارگزاری برای هر یک از مشتریان خود یوزر و پسورد تعریف می کند. به این ترتیب، سرمایه گذاران می توانند وارد سامانه معاملاتی آن کارگزار شوند و در هر جای ایران، مستقیم اقدام به خرید و فروش سهام نمایند. اکانت (یوزر و پسورد) معاملات آنلاین و اینترنتی را می توانید همزمان با دریافت کد بورسی از کارگزارتان درخواست نمایید یا حتی پس از آن، از کارگزارتان بخواهید که به شما اجازه انجام معاملات آنلاین را بدهد.
با وجود این که معاملات آنلاین و معاملات اینترنتی از نظر معنایی به هم شباهت دارند اما در واقع متفاوت از یکدیگر عمل می کنند و هر کدام یوزر و پسورد خود را دارند. در معاملات اینترنتی، شما درخواست خرید و فروش سهام را وارد می کنید و این درخواست به کارگزاری ارسال می شود. اگر کارگزاری با درخواست شما موافقت کند، آن سفارش را برای انجام به هسته معاملات ارسال می کند. اما در معاملات آنلاین، دیگر کارگزاری در انجام سفارش نقشی ندارد و سفارش ها بدون دخالت کارگزاری به هسته معاملات ارسال و انجام می شوند. این روزها معاملات آنلاین طرفداران بیشتری از معاملات اینترنتی دارند چون سریع تر انجام می شوند و نیازی به تأیید کارگزاری ندارند. معاملات آنلاین در بستر اپلیکیشن های موبایلی نیز ارائه شده اند. شما می توانید آنها را روی موبایل خود نصب کنید و به خرید و فروش سهام بپردازید.
در نهایت، نوع دیگری از معاملات هم هستند که به صورت تلفنی انجام می شوند. در این شیوه که بیشتر ویژه مشتریان پر معامله و سرشناس کارگزاران است، سرمایه گذار طی یک تماس تلفنی با شرکت کارگزاری، سفارش خود را ارائه می دهد و کارگزاری آن سفارش را وارد سامانه معاملات می کند. در نتیجه پس از اینکه کد بورسی خود را دریافت کردید به چهار روش می توانید به سرمایه گذاری در بورس بپردازید:
معاملات حضوری
معاملات آنلاین (رایج ترین روش)
معاملات اینترنتی
معاملات تلفنی
مزایای سرمایه گذاری در بورس
حداقل سرمایه در بورس: سرمایه گذاری در بورس مزایای فراوانی دارد که به برخی از آنها در این قسمت اشاره می کنیم. یکی از مهمترین مزایای آن، سرمایه مورد نیاز اندک است. حداقل سرمایه لازم برای اینکار ۵۰۰ هزار تومان است. نیازی نیست همانند بازار مسکن، سرمایه چند صد میلیون تومانی داشته باشید. بورس، کشش سرمایه گذاری از ۵۰۰ هزار تومان تا چند صد میلیارد تومان را دارد.
قانونی بودن بورس: از مزایای دیگر بورس می توان به قانونی بودن آن اشاره کرد. تمام خرید و فروش های شما در بورس قانونی هستند و پشتوانه قانونی دارند. در نتیجه خیال شما راحت است که جنس تقلبی، غیراصل و قاچاق به شما نمی فروشند یا اینکه سرمایه شما را به سرقت نمی برند. همه اینها مزایایی هستند که در کمتر بازاری می توان آنها را یافت. وقتی شما سهامی را در بورس خرید و فروش می کنید قانون از شما حمایت می کند. اما خرید و فروش سهام در خارج از بورس هیچ پشتوانه قانونی ندارد. مثلا خرید و فروش دلار همواره با استرس دستگیر شدن توسط نیروی انتظامی همراه است.
نقدشوندگی: یکی از مزیت های مهمی که بورس را از بیشتر بازارهای موجود متمایز می کند، نقدشونده بودن سرمایه گذاری ها در بورس است. مزیت نقدشوندگی بودن دارایی یعنی شما با خیال راحت و سریع می توانید سهمتان را به فروش برسانید و تبدیل به پول نقد کنید؛ تنها دو روز بعد از این کار، پول در حساب بانکی تان خواهد بود. در بورس سهم های زیادی داریم که روزانه بیش از ۲۰ میلیارد تومان معامله می شوند. حتی اگر سرمایه تان ۱۰۰ میلیارد تومان هم باشد به آسانی می توانید – بدون آنکه با قیمت کمتر و با تخفیف بفروشید – آن را تبدیل به پول نقد کنید. این مزیت که دو روزه پول در حسابتان است در کمتر بازاری مشهود است.
از پنج دقیقه تا چندین سال: بورس یک بازار منعطف برای هر سرمایه گذار با هر هدف زمانی است. ابزارها و حتی سهم های متنوعی در بورس وجود دارند که هم می توان چند ساعت روی آنها سرمایه گذاری کرد و نوسان کوتاه مدت (مثلاً ۵ -۶ درصد در یک روز) از آنها گرفت و هم می توان روی سهامی سرمایه گذاری کرد که افق و دید بلند مدت سرمایه گذاری را می طلبد و در بازه زمانی یک الی دو سال می تواند ۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد سود و حتی بیشتر را در اختیار صاحبش قرار دهد. آیا شما بازاری را می شناسید که بتوانید با اینترنت و قانونی به خرید و فروش بپردازید و میانگین حدود ۳ درصد خالص سود را در تنها چند ساعت کسب کنید؟
موارد بالا از مهمترین مزایای سرمایه گذاری در بورس هستند. البته این بازار مزایای متعدد جذاب دیگری هم دارد که به آنها اشاره نکردیم. مثلاً در بورس باید به روز و آپدیت باشید که این مزیت و فرصت در کمتر بازاری حاصل می شود. چون اخبار سیاسی، اقتصادی، داخلی، خارجی، کلان، خرد، ارز، نفت و هر موضوع دیگری بر بورس اثر گذار است. آیا می دانستید که در بورس می توان سکه طلا خرید و بدون هیچ دغدغه و نگرانی از افزایش قیمت آن سود برد؟ آیا می دانستید در بورس می توانید سود تضمینی ماهیانه بیش از ۲ درصد را انتخاب کنید در صورتی که در همین بازه بانک به شما ۷۰ درصد این سود را می دهد؟ و در پایان آیا می دانستید بر خلاف تفکر بیشتر افراد، بورس بیش از بازارهای دیگر، سرمایه شما را از بی ارزش شدن به خاطر تورم بالا در کشور مصون می دارد؟
سود سرمایه گذاری در بورس
یقیناً اگر با بورس آشنا نباشید، این سوال برای شما هم پیش می آید که سود سرمایه گذاری در بورس چقدر است؟ برای این سوال پاسخ قطعی وجود ندارد. این بازدهی بستگی به عوامل زیادی از جمله خودتان دارد. ممکن است یک فرد سرمایه گذار، اصلا اهل پذیرش ریسک نباشد، خب طبیعتا این فرد در بورس به دنبال سرمایه گذاری های کم ریسک و حتی بدون ریسک می رود. برای چنین فردی بازده سالیانه ۲۵-۳۵ درصدی مطلوب به نظر می رسد.
اما فردی دیگر اندکی سطح ریسک پذیری خود را افزایش می دهد و به خاطر پذیرش ریسک، می تواند تا حدود ۶۰ درصد نیز انتظار بازدهی داشته باشد. در نهایت فردی دیگر که سطح ریسک پذیری بالایی دارد و در سهام مختلف با هر سطح ریسکی حاضر به سرمایه گذاری است می تواند سالیانه بازدهی چند صددرصدی را نیز به دست آورد. بنابراین برخی از سرمایه گذاران اصلا حاضر به تحمل ریسک نیستند اما برخی دیگر برای کسب بازدهی بالاتر حاضرند خطر از دست دادن بخشی از سرمایه خود را به جان بخرند و انتظار کسب سود بیش از صد درصدی را نیز داشته باشند.
تصاویر زیر گویای میانگین بازدهی و سود در سالیان گذشته از محل سرمایه گذاری در بورس و بازارهای دیگر است. همیشه بورس با اختلاف زیادی از بازارهای دیگر سودآورتر بوده است.
بنابراین اگر به فکر حفظ ارزش سرمایه خود و همچنین کسب سود قابل قبول هستید به سرمایه گذاری در بورس فکر کنید.
اصول سرمایه گذاری در بورس
سرمایه گذاری در هر بازاری، اصول و قواعد خاص خودش را دارد. بورس هم برای سرمایه گذاری دارای اصول و قاعده هایی است که برای موفقیت مستمر و بلند مدت باید آنها را بپذیرید و رعایت کنید. یکی از مهمترین مواردی که باید در زمینه سرمایه گذاری در بورس به آن توجه کنید، آموزش بورس قبل از سرمایه گذاری در بورس است. بورس بازاری قانون مند است که برای ورود به آن و انجام معامله باید این قوانین را آموزش ببینید. در غیر این صورت و بدون آموزش دیدن ممکن است برای بار اول یا حتی دومین بار به صورت شانسی سود کنید اما در مرتبه سوم با یک ضرر همه آن سودها و بخشی از اصل سرمایه شما سوخت خواهد شد. پس چرا از همان اول کار اصولی را انجام ندهیم؟
حرفه ای شدن در بورس نیاز به زمان و پشتکار دارد. در بورس می توان میلیاردر شد اما این اتفاق در ظرف یک شب روی نمی دهد. باید تلاش کنید و مهم تر از آن همان ابتدای کار کل سرمایه تان را وارد بورس نکنید. بلکه بهتر است از سرمایه اضافه تان برای این کار استفاده کنید. به هیچ وجه و تحت هیچ شرایطی تک سهم نشوید و کل سرمایه خود را روی سهام یک شرکت سرمایه گذاری نکنید. سعی کنید سرمایه خود را بین سهام سه تا پنج شرکت از صنایع مختلف پخش کنید تا ریسک خود را مدیریت و کاهش دهید. به قول معروف همه تخم مرغ ها را در یک سبد نگذارید.
بورس، بازار تحلیل است و بزرگترین اشتباه، دنبال کردن سیگنال افراد و شبکه های اجتماعی در مورد خرید و فروش سهام است. تلاش کنید که بورس را یاد بگیرید و خودتان تحلیل کنید. در این شرایط، سود قابل قبول و راضی کننده ای را کسب خواهید نمود. بورس هم مانند بازارهای دیگر دست خوش شایعه و اخبار بی اساس سیاسی و اقتصادی می شود؛ باید حواستان به این موضوع هم باشد.